Renesans wrocławskiej ikony modernizmu
Dominik Banaszak

25 kwietnia 2009 roku miało miejsce oficjalne otwarcie Domu Handlowego Renoma. Ikona międzywojennej architektury, poddana gruntownej rewaloryzacji oraz znaczącej rozbudowie, powraca na handlową mapę Wrocławia.


Wrocławską siedzibę Warenhaus Wertheim wzniesiono przy ul. Świdnickiej w 1930 roku według projektu niemieckiego architekta Heinricha Dernburga. Największy wówczas dom towarowy w mieście szybko zyskał uznanie mieszkańców, osiągając w pierwszym roku działalności znakomite wyniki finansowe. Głównym czynnikiem komercyjnego sukcesu okazał się - obok dogodnej lokalizacji i bogatego asortymentu towarów - unikalny charakter architektury, łączącej nowoczesne rozwiązania techniczne z konsekwentnie realizowaną artystyczną wizją.

Siedmiokondygnacyjny budynek mieścił lokale handlowe, usługowe oraz gastronomiczne, skupione wokół dwóch wewnętrznych dziedzińców. Szkieletowa konstrukcja stalowa umożliwiała wprowadzenie otwartego planu obiektu oraz szerokich pasów okien w fasadzie, zgodnie z zasadami architektonicznej nowej rzeczowości (Neue Sachlichkeit). Horyzontalne podziały elewacji podkreślały dynamikę nowoczesnej architektury, urozmaiconej glazurowaną ceramiką i rzeźbiarskimi detalami w stylu Art Deco. Zastosowane bogactwo materiałów: klinkier i złocone mozaiki na elewacji, mosiądz witryn sklepowych, egzotyczne drewno w dziedzińcach, jak również elementy infrastruktury technicznej: schody ruchome, windy, kurtyny powietrzne - wykraczały poza standardy architektury komercyjnej swoich czasów.


Popularność domu handlowego Wertheim wśród mieszkańców Wrocławia zapowiadała szybki zwrot nakładów inwestycyjnych i perspektywy dalszej rozbudowy. Niestety, rozwój firmy uniemożliwiły: najpierw kryzys gospodarczy, a później nazistowskie represje, w wyniku których znacjonalizowano w 1938 roku sieć Wertheim pod nazwą AWAG. Pod koniec II wojny światowej, budynek został poważnie uszkodzony przez trwający trzy dni pożar. Przetrwała stalowa konstrukcja w betonowej otulinie oraz fasady. Budynek przeznaczono do remontu.

W roku 1948 w przyziemiu budynku otwarto Powszechny Dom Towarowy. Wyższe kondygnacje oddawano do użytku w latach późniejszych, po zrealizowanych „ekonomicznych” remontach, często niezgodnych z zasadami sztuki konserwatorskiej. Funkcjonującą do dziś nazwę Renoma budynek uzyskał w wyniku plebiscytu przeprowadzonego wśród czytelników Słowa Polskiego.

Do połowy lat 90 budynek funkcjonował jako dom towarowy Centrum – Renoma. Po prywatyzacji w 1997 roku, przystąpiono do rewitalizacji obiektu, by przywrócić architekturze dawny blask, a miejscu należytą rangę. Wkrótce uznano jednak ukończone prace za niewystarczające by sprostać programowym wymaganiom współczesnych obiektów handlowych. W 2004 roku podjęto decyzję o konieczności kompleksowej modernizacji i rozbudowy budynku wrocławskiej „Renomy”.

Projekt rewitalizacji oraz rozbudowy obiektu, poprzedzony studiami historycznymi, powstał w Pracowni Projektowej Maćków. Współpraca z londyńską firmą Benoy zaowocowała opracowaniem programu funkcjonalno-przestrzennego i marketingowego, zgodnego ze współczesnymi tendencjami w architekturze komercyjnej. Projekty branżowe sporządzono natomiast w warszawskim oddziale międzynarodowej spółki ARUP.


Zrealizowane nowe skrzydło stanowi przedłużenie istniejącego budynku wzdłuż ulicy Podwale, zgodnie z pierwotnymi zamiarami Heinricha Dernburga, dotyczącymi ewentualnej rozbudowy domu towarowego Wertheim. Wycofana elewacja północna tworzy ścianę placu Czystego, gdzie na styku z zabytkową zabudową zaprojektowano reprezentacyjne atrium, jako uzupełnienie form istniejących dziedzińców. Obwodowa galeria handlowa, o łącznej powierzchni 30 000 mkw. obejmuje cztery kondygnacje nadziemne i jedną podziemną. Na wyższych piętrach zlokalizowano powierzchnie biurowe (10 000 mkw.) oraz zamknięty parking wielopoziomowy (630 miejsc postojowych).
Podczas rewitalizacji zabytkowego obiektu zwrócono szczególna uwagę na zachowanie oryginalnej struktury przestrzennej wnętrz oraz przywrócenie pierwotnego wyglądu elewacji. Renowacji lub odtworzeniu podlegały glazurowane i złocone okładziny klinkierowe, witryny sklepowe oraz liczne detale rzeźbiarskie. Architektura nowego budynku nawiązuje do stylistyki przedwojennego modernizmu. Autorzy projektu podkreślają odniesienia do estetyki domów handlowych lat ‘20 i ‘30 (m.in. wrocławski „Petersdorff” Ericha Mendelsohna), jak również inspirację obrazem ruchu zawartym w filmie „Pas de Deux” Normana Maclarena. Horyzontalne podziały elewacji, zaokrąglone narożniki oraz wachlarzowe wycofanie górnych kondygnacji akcentują ekspresyjną dynamikę bryły i wyznaczają spójność rozwiązań kompozycyjnych i stylistycznych połączenia zabytkowej i współczesnej architektury.

http://www.gazetainwestor.pl/architektura/renoma/

a tak to wygląda z innej strony:

[quote:122j08qj]Malowany na niebiesko stalowy szkielet straganu stanął dziś (16 lipca) na placu Czystym, pod fasadą nowej części Domu Handlowego RENOMA. Firma nie zamierza jednak na tym straganie handlować. Jest to natomiast kolejna forma uczestnictwa RENOMY w sztuce. Jest tam już, przy schodach ruchomych na parkingi, olbrzymi fresk Jarosława Flicińskiego oraz struktury świecące – dmuchane lampy w przestrzeni schodowej (w żadnym wypadku nie jest to klatka schodowa) od strony fosy, studia PUFF-BUFF. Stragan na Czystym to instalacja Moniki Sosnowskiej, artystki młodej, ale znanej już na świecie, wystawiającej w Museum of Modern Art w Nowym Jorku, a także w Amsterdamie, Lichtensteinie, Wiedniu, Tel-Avivie, Kolonii, Stambule, Bazylei, Bytomiu i gdzie indziej. Nasza instalacja wywodzi się z praskiego brzegu Warszawy, bo to model straganu, który królował przez lata na Stadionie Dziesięciolecia. Monika Sosnowska uznała, że ten surowy szkielet znakomicie nadaje się na brakujące ogniwo pomiędzy „pełnym przepychu, modernistycznym pomnikiem handlu i ucieleśnieniem architektonicznego wizjonerstwa”, jakim był dom towarowy braci Wertheim a „ultranowoczesnym” gmachem dobudowanym ostatnio. Poza tym jest to hołd złożony małej przedsiębiorczości z okresu przejściowego pomiędzy socjalizmem i kapitalizmem. „Sosnowska pokazuje siłę, entuzjazm ludzi, którzy, rzuceni w latach 80. w wir raczkującego kapitalizmu podźwignęli handel z upadku.”


A firma CDI, właściciel domu handlowego RENOMA, chce, by stał się on nie tylko świątynią handlu, ale również mekką dla wielbicieli sztuki nowoczesnej.[/quote:122j08qj]
http://www.wroclaw.pl/m3375/p119131.aspx

Budynek domu handlowego Renoma zajął pierwsze miejsce w rankingu na najlepszą realizację architektoniczną, zorganizowanym przez polski oddział międzynarodowego forum o architekturze Skyscrapercity.com. Renoma prześcignęła w zestawieniu m.in. Stary Browar w Poznaniu, warszawski wieżowiec Rondo 1 czy nowoczesny kompleks biurowców na Służewcu.

Członkowie Forum Polskich Wieżowców należą do międzynarodowej społeczności Skyscrapercity, skupionej wokół tematów związanych ze współczesną architekturą. Prezentują planowane, trwające i zakończone inwestycje, dyskutują na tematy związane z rozwojem architektonicznym miast, ich estetyką, poszczególnymi projektami. Forumowicze mogą przez cały rok wystawiać oceny budynkom oddanym do użytku, a raz w roku wszystkie oceny są sumowane i na ich podstawie powstaje właśnie ranking najlepszych realizacji architektonicznych, zwany żartobliwie przez internautów podsumowaniem Miss Polski.

Właśnie zakończyła się piąta edycja konkursu. Pierwsze miejsce zdobyła wrocławska Renoma. W dodatku dokonała tego w iście sprinterskim stylu – od zakończenia realizacji inwestycji (a co za tym idzie, uzyskania możliwości pojawienia się w rankingu) minęły dopiero dwa miesiące. Przez ten czas Renoma wzbudziła ogromne zainteresowanie i zebrała w szybkim tempie ogromną ilość głosów – obiekty na następnych miejscach mają ich zdecydowanie mniej. Większość ocen oscylowała w granicach od 9 do 10, czyli arcydzieła. Aż 133 forumowiczów (68,2 proc.) wystawiło Renomie „dziesiątkę”, pół punktu mniej dało 28 osób (14,3 proc.), natomiast „dziewiątkę” – 23 uczestników rankingu (11,7 proc.).

- Godne podkreślenia jest nie tylko to, że Renoma, która w zestawieniu pojawiła się stosunkowo niedawno, zebrała najwięcej głosów, ale także fakt, że otrzymała tylko trzy opinie negatywne – mówi Przemysław Filar, administrujący Forum Polskich Wieżowców, czyli polskim oddziałem Skyscrapercity. – W dodatku oceniane były tylko nowe budynki, a więc nie braliśmy pod uwagę zabytkowego skrzydła Renomy.

W sumie średnia ocen uzyskanych przez Renomę wyniosła 9,59. Następna w zestawieniu była luksusowa podmiejska willa Jodłowa House w Krakowie (średnia 9,54), a na trzecim miejscu warszawskie biurowce Platinum Business Park (średnia 9,53). Obecne w poprzednich edycjach ikony współczesnej architektury – poznański City Park czy Stary Browar, opolski Dom Atrialny – spadły na dalsze pozycje, od czwartej do szóstej.

- Jest nam bardzo miło, że Renomę doceniono w tym plebiscycie, tym bardziej, że znalazła się w gronie naprawdę ciekawych i popularnych obiektów – mówi Tomasz P. Chenczke, prezes zarządu Centrum Development & Investments, właściciela domu handlowego. – Jestem również przekonany, że Renoma z dnia na dzień stanie się nie tylko przykładem architektonicznej perły, ale coraz bardziej lubianym miejscem zakupów i spotkań wrocławian oraz turystów.

Nowa część Renomy zaprojektowana została przez wrocławską Pracownię Projektową Maćków we współpracy z londyńskim specjalistą od projektowania koncepcji oraz wnętrz – firmą Benoy – oraz projektantem konstrukcji i instalacji – firmą Arup.
http://www.galeriehandlowe.pl/go.live.p ... crapercity

ździś ;)

[size=150:1a9trpr0]Architekci opowiedzą o tajemnicach Renomy[/size:1a9trpr0]

Krystyna i Paweł Kirschke, architekci, którzy nadzorowali remont Renomy, opowiedzą w środę o tajemnicach i historii wybudowanego w 1930 roku domu towarowego Wertheima.

Spotkanie rozpocznie się o godzinie 17.40 w Audytorium Instytutu Historycznego na ul. Szewskiej 49. Organizatorem jest Wrocławskie Towarzystwo Miłośników Historii. O obecnej Renomie - a niegdyś domu Wertheima - opowiedzą Krystyna i Paweł Kirschke, którzy nadzorowali renowację budynku. To oni odkryli, że wśród piaskowcowych głów zdobiących elewację Renomy znalazła się głowa Hadwig, żony rzeźbiarza Ulricha Nitschke.

Dom towarowy Wertheima, wybudowany w 1930 roku, był największym budynkiem szkieletowym w Europie. Aby go postawić, wyburzono dobrze prosperujący hotel i dwanaście kamienic. Ale opłaciło się. I właścicielom, który zdołali przyciągnąć tłumy klientów, i Wrocławiowi, który dostał dobrze zaprojektowany obiekt handlowy. Duże sale sprzedaży, nowoczesne windy, pierwsze na Śląsku ruchome schody, dwa czterokondygnacyjne dziedzińce nakryte szklanymi świetlikami i wyłożone afrykańskim drewnem zachwyciły kupujących. W czasie wojny i w latach PRL-u przepych Wertheima zszarzał, ale renowacja przywróciła mu blask. Od dziesięciu dni znów można tu robić zakupy.

Źródło: Gazeta Wyborcza Wrocław
http://miasta.gazeta.pl/wroclaw/1,35751,6574015,Architekci_opowiedza_o_tajemnicach_Renomy.html?utm_source=RSS&utm_medium=RSS&utm_campaign=4778157

Dlaczego jestem zawiedziony Renomą? Ponieważ jak ktoś pisze o remoncie i dizajnerskich żyrandolach to myślałem, że oznacza to powrót do tego:

a tu lipa...

Z zewnątrz ładnie wszystko wygląda..............wewnątrz PUSTKA - dosłownie i w przenośni Przynajmniej nie będzie tłoku podczas robienia zakupów...

Kurcze, siedzę w domu na zwolnieniu po operacji i nie mogę zobaczyc
Jakie ceny? Koszmar??

W sumie przecież pracowałem przy budowie 2 lata temu. Ciekawe, czy poznam słupy, które kułem i w jakim sklepie jest zamurowany kamień węgielny (przewiercony niechcący przez robotników na wylot ;])

no widac że po prostu się postarali :) Renoma wygląda zupełnie na wypasie :) wszystko dopracowane w najmniejszym szczególe, gicior na maxa

Dzięki za foty, super to wygląda. widziałem że na otwarciu bardzo dużo starszych ludzi było - ciekawe czy porównywali starą renomę do nowej:) fajne te żyrandole, super widoki z tarasu widokowego, pięknie wykończone sklepy, choć widać, ze jeszcze nie wszystkie. ale i tak 1 klasa. elita centrów handlowych

Tak na szybko wykonana panoramka ;)

A to autobusów ani tramwajów u was nie ma?

jak ktoś mieszka na Oporowie to na pewno przyszedł na piechotę:)

"toolfan" napisał:
parking w 1/3 pusty, to może źle wróżyć - przecież dzisiaj było otwarcie i powinno być full.

A co to ma do rzeczy? Otwarcie Renomy było słabo reklamowane, więc ludzie z innych miast nie wiedzieli o nim, więc nie przyjechali. A Wrocławianie to raczej przyszli na piechotę... Aż się zdziwiłem, że takie tłumy były dzisiaj w Renomie, bo przecież tam dla normalnego człowieka nie ma sklepów :P

witryny bardzo ładne, brudu takiego z zaniedbania czy syfu śmieciarzy nie było, trwały końcowe prace remontowe. z zewnątrz 100% sukces, wewnątrz trochę klaustrofobicznie ale można się przyzwyczaić. renomie bliżej do galerii grunwaldzkiej niż do dominikańskiej. Parking w 1/3 pusty, to może źle wróżyć - przecież dzisiaj było otwarcie i powinno być full.

"antoslaw" napisał:
Tania? Zapewniam Cie, ze szklo i drewno nie sa tanimi materialami :) . Renoma ma cudownie eleganckie wnetrza, zwrociles uwage na drewniane podlogi przy ruchomych schodach/food court, mlecznie swiecaca szklana sciane, rewelacyjne, transparentne witryny, giete szklo na scianach? Elegancja to przede wszystkim prostotota i dobre materialy wykonczeniowe i taka jest wlasnie nowa Renoma. Jak dla mnie jest to najaldniejsza wroclawska galeria. Mam nadzieje, ze lista najemcow sie powiekszy, bo jest troche pustawo, mi najbardziej szkoda Royal Collection .

Nie ważne ile kosztują materiały, ważne jakie sprawiają wrażenie. Też cenię sobie prostotę i minimalizm, ale Renoma pod tym względem zawodzi.
No, ale podobno o gustach się nie dyskutuje ;P

Kilka panoramek
http://wroclaw.hydral.com.pl/275807,foto.html
http://wroclaw.hydral.com.pl/275833,foto.html
http://wroclaw.hydral.com.pl/275827,foto.html
http://wroclaw.hydral.com.pl/275818,foto.html

Fotki z dzisiaj

[galeria:1tfwisxv]http://wroclaw.hydral.com.pl/foto/275/275776.jpg[/galeria:1tfwisxv][galeria:1tfwisxv]http://wroclaw.hydral.com.pl/foto/275/275775.jpg[/galeria:1tfwisxv][galeria:1tfwisxv]http://wroclaw.hydral.com.pl/foto/275/275774.jpg[/galeria:1tfwisxv][galeria:1tfwisxv]http://wroclaw.hydral.com.pl/foto/275/275777.jpg[/galeria:1tfwisxv]

Tania? Zapewniam Cie, ze szklo i drewno nie sa tanimi materialami :) . Renoma ma cudownie eleganckie wnetrza, zwrociles uwage na drewniane podlogi przy ruchomych schodach/food court, mlecznie swiecaca szklana sciane, rewelacyjne, transparentne witryny, giete szklo na scianach? Elegancja to przede wszystkim prostotota i dobre materialy wykonczeniowe i taka jest wlasnie nowa Renoma. Jak dla mnie jest to najaldniejsza wroclawska galeria. Mam nadzieje, ze lista najemcow sie powiekszy, bo jest troche pustawo, mi najbardziej szkoda Royal Collection .

Wnętrza renomy są tanie, pospolite i brudne.
Tanie, może i materiały kosztowały dużo, ale co z tego jak wizualnie w ogóle się nie prezentują. Mało przestrzeni i mało dziennego światła (dwa świetliki to zdecydowanie za mało jak na taką ilość korytarzy). Nawet nie ma co porównywać z wnętrzami galerii Dominikańskiej (choć o niej nikt nie mówił, że będzie wyjątkowa). Nie poprawią tego nawet "designerskie" lampy, fotele i lody za 9,5 zł gałka.
Pospolite. Media zasypywały nas informacjami jakie to cudowne centrum będzie, że wyjątkowe i w ogóle. Po takich tekstach i randze budynku człowiek oczekiwał czego innego. Nie musiały to być od razu perskie dywany, ale pewna odmienność by się przydała. Tak mamy kolejne zwyczajne, wykafelkowane korytarze...
Brudne! Widać, że na otwarcie szykowali się całą noc. To huczne otwarcie jakim nas uraczył developer o 9 rano nie mogło być przełożone na przyszły weekend, gdyż nie można było odwołać już zespołu muzycznego, cateringu, tancerek itp. ;) W tej galerii jest po prostu brudno. Rozumiem, że dopiero co skończyli budować, ale daliby sobie tydzień na wykończenie wszystkiego i mogłoby być git. Niestety, to jest Polska i mamy takie o to obrazki: główne wejście - brudna podłoga, korytarze - podłoga brudna, albo jeszcze mokra po myciu, szklane balustrady - smugi, zacieki, poręcze schodów - brudne jakby w ogóle ich nikt nie mył, męska toaleta - dwie sprzątaczki ;) parking - koleś zapieprza z myjką, parking na dachu - materiały budowlane ukryte pod folią... Dodatkowo wszędzie ekipy budowlano-remontowe, między klientami galerii ludzie z wózkami, drabinami, wiadrami farby, itp
O wystających kablach, srających ptakach (!) i budowlańcach na dachu nie wspominając...

Żeby nie było, że nic mi się nie podoba. Są dwie rzeczy za co można pochwalić Renomę:
1. Empik
2. ogólnodostępny parking na dachu

Wnetrza Renomy sa minimalistyczne i eleganckie, bardzo mi sie podobaja szklane wykusze z logiem Zary, Empiku oraz zielone, giete szklo przy swietlikach. Oczywiscie klatka/ swietlik czy zyrandole w nowej czesci robia ogromne wrazenie. Fresk w kolorach koktailowych nie jest nachalny i jest jakby z boku. Wnetrza oceniam na 9,5/10. Fasada 10/10.
Nie wiecie dlaczego nie bedzie Royall Collection? Martwi mnie, ze sporo lokali jest niewynajetych .

Panoramki (miniaturki, pełny rozmiar po kliknięciu):
1. Taki widok czeka na gości restauracji

2. Widok z dachu na południe

3. Ostatni poziom parkingu - zdecydowanie najlepsza część Renomy! ;)

4. Widok w tę samą stronę co na pierwszej panoramie, ale tutaj z dachu

Otwarcie:

"roodie" napisał:
Nadworni fotografowie mnie zawiedli Liczyłem na to, że obejrzę wnętrza zanim wyjdę na zakupy. Wiem, że mija się to z celem, ale łechce mnie ciekawość

Zdjęcia już się ładują na mój komputer ;) Za dwie godzinki powinny być.

Nadworni fotografowie mnie zawiedli Liczyłem na to, że obejrzę wnętrza zanim wyjdę na zakupy. Wiem, że mija się to z celem, ale łechce mnie ciekawość

zdjęcia na wypasie, bardzo fajne sklepy, trzeba będzie się wybrać 25 na otwarcie, ciekawe czy będą tłumy :)

Bardzo dużo aktualnych, fajnych fotek można znaleźć na http://www.skyscrapercity.com/showthrea ... 2&page=107

już nie mogę się doczekać buszowania po tych wszystkich sklepach;)

Trzypiętrowa Zara we wrocławskiej Renomie.
Retailnet